سخنگوی شورای نگهبان: همه سلایق در انتخابات ریاست جمهوری نماینده دارند

عباسعلی کدخدایی افزود: دوشنبه نخستین جلسه شورای نگهبان را برای تایید صلاحیت ها داریم و در نهایت پس از چند روز اعلام نتیجه می کنیم.

وی ادامه داد: اسامی اعلامی وزارت کشور نزدیک ۶۰۰ نفر است. این افراد مجموعه افراد ثبت نامی است و در نهایت ۴۰ نفر از جهت مدارک، با آیین نامه مطابقت دارند.

سخنگوی شورای نگهبان توضیح داد: مدارک تحصیلی، سوابق کار، سوء پیشینه بر اساس مصوبه باید از سوی متقاضیان ارائه می شد. ما اسامی را دریافت کردیم و آنچه برای ما اعتبار دارد، شرایط اعلام شده از سوی شورای نگهبان است و کسانی که مدارک ندادند، مورد بررسی قرار نمی دهیم. ممکن است کسی نقص مدارک داشته باشد یا فرصت گرفته باشد اما اگر کسی مدرکی ارائه نکرده باشد درخواستش برای مهلت، موضوعیت ندارد.

کدخدایی عنوان کرد: تلاش ما این است که ظرف مدت پنج روز صلاحیت‌ها را نهایی کنیم اما این زمان قابل تمدید است. ما به وزارت کشور اعلام می کنیم و وزارت کشور یک یا دو روز بعد، نامزدها را اعلام می کند. تبلیغات نیز از هفتم خرداد به مدت ۲۰ روز آغاز می شود.

وی یادآور شد: در انتخابات ریاست جمهوری رد صلاحیت نداریم بلکه احراز صلاحیت را داریم. نسبت به افرادی که صلاحیت ندارند اظهار نظر نمی کنیم و افراد مورد نظر را اعلام می کنیم. اینجا رد صلاحیت مانند انتخابات مجلس نداریم. در سالهایی بوده که تعدد افراد شاخص را داشتیم و ممکن است فضای سیاسی دیگری داشته باشیم. اعلام کردیم افرادی که واجد شرایط نیستند حضور نداشته باشند و البته تاکید کردیم کسانی که توانایی دارند حضور یابند و سلایق سیاسی مختلف حضور یافتند.

سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: نمی توان گفت چند تن را در لیست نهایی قرار می دهیم؛ زیرا ملاک ما قانون اساسی است و نمی توان حدس و گمان زد و این پیش‌گویی ها نیز اعتبار ندارد. فضای مجازی محملی برای گفتن است و باید صدق و کذب آنرا بررسی کرد و بنده نمی دانم فردا نظر آقایان درباره نامزدها چیست.

کدخدایی ادامه داد: در تبلیغات، ما نظارت داریم اما انتخابات ریاست جمهوری با مجلس متفاوت است. در انتخابات ریاست جمهوری رویه ای نداشتیم که فردی را بخاطر تبلیغات تایید نکنیم. انتظار داریم بحث برنامه ها و کارآمدی باشد و حرف های فریبنده و گفتار مخالف نظام مطرح نشود.

** شروط احراز صلاحیت

وی گفت: شروط صلاحیت ها یکسان است اما برخی شرایط شکلی است. به عنوان مثال، ایرانی الاصل بودن یا مدیر و مدبر بودن. در سیاست های ابلاغی از سوی رهبر انقلاب، روشن شدن شاخص ها به شورای نگهبان سپرده شد.

باید بین همه شروط یک تراز باشد. اگر کسی می خواهد سکان‌دار این جایگاه خطیر باشد، باید سابقه ای در امور داشته باشد مانند وزارت. البته این بدان معنا نیست که هر کسی که وزیر بود می تواند حتماً رییس جمهوری باشد.

سخنگوی شورای نگهبان عنوان کرد: دوستان ما در حال ارتباط گرفتن با دستگاه های ذیربط هستند و در عین حال، مدارک خدمتی متقاضی نیز از سوی وی ارائه شده است. در نهایت در ۱۰ روز می توانیم احراز صلاحیت ها را اعلام کنیم. این فرصت همیشه برای ما کم است و درخواست به مجلس دادیم که این فرصت تمدید شود.

** رجل سیاسی یا مذهبی

کدخدایی تصریح کرد: کسی که مقید و متعبد است و وظایف دینی را انجام می دهد، متدین است اما آیا رجل مذهبی است؟ افرادی رجل مذهبی هستند که گام های محکمی را در تبیین مبانی دینی برداشته اند. در حوزه علوم سیاسی، چون استادی در این بخش درس می دهد، الزاماً رجل سیاسی نیست بلکه باید کسی باشد که تحولی را ایجاد کرده و سابقه ای داشته باشد. ممکن است شخصی رجل سیاسی و مذهبی نباشد الزام داریم که فرد، هر دو را همراه هم داشته باشد.

وی تاکید کرد: وظیفه ما اجرای قانون است؛ قانون اساسی شرایط اصل ۱۱۵ و آنچه در سیاست های کلی رهبر انقلاب اشاره شده است. غیر از این امکانپذیر نیست. برخی می گویند بر اساس نظارت سیاسی اعمال نظر می کنید اما این نگاه را نداریم و نتیجه پس از بررسی و آرای اعضا مشخص می شود. این نگاه ها در شورای نگهبان نیست.

** علایق سیاسی اعضای شورای نگهبان

سخنگوی شورای نگهبان یادآور شد: پیش بینی شده که نظام انتخاباتی ساماندهی شود. در حوزه انتخابات مجلس و ریاست جمهوری و در مرحله ثبت نام ها و هزینه ها، در سیاست های ابلاغی رهبر انقلاب مورد اشاره قرار گرفته است.

در ۲۰ سال اخیر حس نکردم که علایق سیاسی در شورای نگهبان تعیین کننده باشد و اعضای این شورا به دنبال احراز شرایط قانونی هستند.

کدخدایی افزود: اگر خیلی ها شرایط را داشته باشند و همه شرایط قانونی را داشته باشند، مجبوریم اعلام کنیم و سقف مشخصی را نداریم. رویه گذشته را نیز ببینید تعداد، متغییر بوده است. ممکن است نامزدها دو رقمی هم باشد. ناچاریم طبق قانون، این گونه عمل کنیم.

ملاحظات سیاسی هست که از شورای نگهبان به دور است.

وی یادآور شد: تکلیف ما این است؛ شرایط قانونی را احراز کنیم. اگر این شرایط را نادیده بگیریم خلاف قانون عمل کرده ایم و بر اساس قانون عمل خواهیم کرد. خوشبختانه با دعوت هایی که شده، همه سلایق آمده اند. سهمیه بندی وجود ندارد.

** توصیه به رد صلاحیت شده‌های دوره قبل

سخنگوی شورای نگهبان گفت: از جهت قانون، ثبت نام برای انتخابات، حق افراد است اما با توجه تجربه شخصی، اگر کسی در گذشته رد صلاحیت شده و شرایطش نیز تغییر کرده، توصیه می کنیم خودش و مردم را به زحمت نیندازد؛ البته از لحاظ قانونی می توانند افراد شرکت کنند.

وی افزود: اگر کسی قبلاً تایید صلاحیت شده و مدارک جدیدی نداشته باشد، تایید صلاحیت می شود. میزان، حال افراد است؛ از این رو در انتخابات مجلس، نمایندگان فعلی را بررسی می کنیم و حتی رییس جمهوری در دور دوم باز احراز صلاحیت می شود.

فردی که می داند طبق مدارک مستند تایید صلاحیت نشده و در شرایطش تغییری ایجاد نشده، تایید صلاحیت نمی شود.

کدخدایی یادآور شد: هر میزان که پرونده ها آماده باشد، اعضا درباره آنها نظر می دهند و رای گیری می کنند. هفت رای برای تأیید صلاحیت نیاز است و از ۶ رای یا کمتر، احراز صلاحیت انجام نشده و دیگر مورد ارزیابی قرار نخواهد گرفت. تا زمانی که اعلام نظر نشده، اگر مدارک جدیدی به ما برسد افراد می توانند دوباره احراز صلاحیت شوند اما شورای نگهبان سفارش پذیر نیست و زیر فشار انتخاب نمی کند.

** نظارت بر انتخابات

سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: در انتخابات ریاست جمهوری طبق بند ۹ اصل ۱۱۰، تشخیص بر اساس تصمیم اعضاست و پرونده ها در اختیار اعضا قرار می گیرد اما در انتخابات مجلس، شرایط متفاوت است. در روز برگزاری انتخابات، برگزاری هیات مرکزی داریم و بر روند همه مراحل انتخابات از جمله چاپ تعرفه ها و تایید، این هیات نظارت می کند.

به گفته وی، تعداد ما سر صندوق ها به نسبت عوامل اجرایی کمتر است اما افراد از میان اقشار مردم انتخاب می شوند و این افراد، داوطلبانه با عشق به منافع ملی حضور می یابند.

کدخدایی گفت: این افراد در طول سال در استان ها از طریق فراخوان، شناسایی و آموزش می بینند و در نهایت روز برگزاری انتخابات سر صندوق ها حضور می یابند. صندوق ها با حضور ناظران ما فک پلمپ می شود و در همه مراحل ناظران ما حضور دارند.

وی تاکید کرد: افزایش تعداد صندوق ها کار خوبی بود. این دور علاوه بر سلامت انتخابات، باید به فکر سلامت مردم هم باشیم. تاجایی که ممکن است در فضای باز رای گیری انجام می شود و تاجای ممکن از تماس با سطوح نیز جلوگیری شود و امیدواریم تا ۲۸ خرداد به شرایط مطلوب تری برسیم و انتخابات پرشوری داشته باشیم. با توجه به تدابیر خوب اندیشیده شده، مشکلی در انتخابات نخواهد بود.

** انتخابات الکترونیک

سخنگوی شورای نگهبان افزود: ما بارها اعلام کردیم رای الکترونیک الزام قانونی است و باید به این سمت برویم و این حرکت را داشته باشیم. خیلی از مراحل انتخابات امروز الکترونیک انجام می شودو مرحله اخذ رای به دلیل نگرانی از سلامت آرا و صیانت از حق الناس، اینگونه برگزار می شودو به این دور انتخابات الکترونیک نرسید و امیدواریم با طرح های ازمایشی، در ادوار آینده به این مرحله برسیم.

کدخدایی ادامه داد: یکی از مطالبات ما برگزاری انتخابات الکترونیک است اما این مهم مستلزم زیرساخت های امنیتی است.

وی توضیح داد: در اصل ۹۹ اشاره شده که شورای نگهبان ناظر است و مرجع دیگری درنظر گرفته نشده است. به زبان ساده شورای نگهبان نظارت موثر دارد و اگر تشخیص دهد در جایی تخلفی رخ داده باید برخورد کند. گاهی گفته می شود این نظارت نباید موثر باشد باید در قانون مرجع دیگری را برای نظارت بر شورای نگهبان درنظر بگیریم. در قانون اینطور پیش بینی شده که شورای نگهبان بر انتخابات نظارت می کند و در صورت لزوم در ابطال صندوق ها یا حوزه ورود می کند. اگر جرم انگاری هم شود به قوه قضاییه موضوع گزارش داده می شود.

** تبیین شیوه تبلیغات

کدخدایی گفت: دوستان وزارت کشور اعلام کردند که شیوه نامه ای برای تبلیغات تبیین شود و ما نیز تلاش می کنیم نظارت خود را داشته باشیم. در حوزه انتخابات همیشه مشکل تبلیغات داریم و با توجه به فراگیری فضای مجازی، در قانون گذاری در این بخش عقب هستیم و باید قوانین روشنتری در این باره داشته باشیم.

وی عنوان کرد: بعد از ابلاغیه مقام معظم رهبری در سال ۹۶، مصوبه ای را در شورا داشتیم و منتشر شد. قرار شد این مصوبه مبنای کار ما باشد و انتظار داشتیم مجلس در سال های گذشته ورود جامع داشته باشد اما در مجلس گذشته و فعلی اقدامات موثر صورت نگرفت و مصوبه ای که در مجلس یازدهم در دستور کار بود همه موارد را شامل نمی شد و در نهایت نظر شورا مصوب شد اما در نهایت هیات عالی نظارت، به دلیل مغایرتها، قانع نشد و این مصوبه مراحل نهایی خود را طی نکرد.

سخنگوی شورای نگهبان اظهار کرد: زمانی که به این نتیجه رسیدیم که از طریق مجلس از باب نظارت اصل ۹۹ این اتفاق نمی افتد، مصوبه سال ۹۶ در دستور کار قرار گرفت. فردی ثبت نام و در عین حال انصراف داده و تنها برای مصاحبه کردن به وزارت کشور آمده است.

کدخدایی یادآور شد: آثار اجرای این مصوبه خیلی موثر بود و عدد ۶۰۰ نفر نسبت به ۱۶۰۰ نفر در دوره قبل نشان از تاثیرگذاری دارد. ما فقط پرونده هایی را بررسی می کنیم که مدارک را داشته باشند.

وی در پایان گفت: مراتب تاسف شورای نگهبان را از جنایات غزه اعلام می کنیم و امیدواریم مراجع بین المللی بتوانند در این راستا گامی بردارند.